Recenzja : Cywilizacja Poprzez Wieki

Autorem gry Cywilizacja poprzez wieki jest Vlaad Chvatil. W Polsce za wydanie tytułu odpowiada wydawnictwo Rebel. Podczas rozgrywki dwóch do czterech graczy prowadzi i rozbudowuje swoje cywilizacje rozpoczynając od wieku antyku, aby poprzez cztery epoki dotrzeć do czasów współczesnych. Podczas swych zmagań uczestnicy muszą dbać nie tylko o ekonomiczny rozwój swych własnych terytoriów, ale i o odpowiednią politykę z pozostałymi cywilizacjami.




Przygotowanie...

Jak wspominałem podczas rozpakowywania pudła (unboxing dostępny tutaj ) gra, a konkretniej wszystkie tory punktacji z których będziemy korzystać, zajmują dosyć dużo miejsca dlatego ważnym jest znalezienie odpowiedniego miejsca aby je umieścić w taki sposób aby nie przeszkadzały podczas dokładania dodatkowych kart cywilizacji, a jednocześnie były dobrze dostępne dla każdego z graczy. O ile w rozgrywce dla dwóch graczy nie jest to aż tak wielkim kłopotem, przy większej ilości osób może wymagać większego stołu lub kawałka podłogi.

Każdy z graczy otrzymuje własną planszę stanowiącą zalążek jego cywilizacji. Przedstawione są na niej pierwsze dostępne technologie, oraz już wybudowane budynki i jednostki (początkowo dysponujemy jednym wojownikiem, dwoma kopalniami oraz budynkami rolniczymi ; posiadamy również budynek naukowy dostarczający nam punkty nauki potrzebne do dalszego rozwoju). Na planszy znajduje się również tor zadowolenia naszej cywilizacji o którego odpowiedni poziom musimy dbać aby nie doszło do buntu. Niebieskie kosteczki stanowią nasz bank zapasów z którego będziemy pobierać wyprodukowane dobra, dolny żółty tor odzwierciedla natomiast rozmiar naszej cywilizacji oraz ilość robotników jakich możemy jeszcze pozyskać aby zwiększyć siłę militarną, czy ekonomiczną. Białe i czerwone kostki układamy na początku z prawej strony. Stanowią one ilość dostępnych akcji cywilnych i militarnych, w pierwszej turze jednak do dyspozycji mamy ich ograniczoną liczbę (pierwszy gracz - jedna biała kostka, drugi gracz - dwie, itd).



Na torach należy ułożyć wskaźniki obecnego stanu nauki/kultury oraz znaczniki ich przyrostu. To samo należy zrobić na planszy militarnej (tam jednak nie mamy przyrostu siły a jej stały wskaźnik). Należy pamiętać o odpowiednim zwiększeniu siły i przyrostu nauki (ponieważ mamy wybudowany jeden budynek naukowy oraz posiadamy wojownika).

Karty należy rozdzielić pomiędzy odpowiednie epoki, osobno układając talie cywilne oraz militarne. Jeśli gramy w mniejszą ilość graczy niż 4 należy odłożyć część oznaczonych kart (w prawym górnym rogu niektóre karty posiadają symbol +3 lub +4). Jeśli gramy w dwie osoby z talii militarnych usuwane są również karty Paktów.












Odsłaniamy trzynaście kart cywilnej talii Antyku i układamy je na torze, pozostałe karty układamy na małej planszy umieszczonej obok i to z niej będziemy uzupełniać tor kart cywilizacji. Na planszy militarnej natomiast układamy karty militarne w ilości liczby graczy +2.









Opis rozgrywki...

Cywilizacja posiada wiele mechanik których przedstawianie tu i teraz nie miałoby zbyt wielkiego sensu, ponieważ należy z nimi bardzo dobrze zapoznać się podczas samej rozgrywki. Każda tura poza rozpoczęciem i zakończeniem posiada dwie główne fazy które jednak ogólnikowo przedstawię :

• Faza polityczna
  To podczas niej przeprowadzamy najważniejsze decyzje związane z innymi cywilizacjami. Podczas fazy politycznej mamy dostępną tylko jedną akcję którą poświęcamy na planowaniu przyszłych wydarzeń (które mogą być bardzo dotkliwe dla rywali, bądź bardzo przydatne dla naszej cywilizacji), wypowiadamy wojny i dokonujemy jednorazowych aktów agresji. Możemy zawrzeć sojusze i pakty, a nawet... zrezygnować z gry.
  
• Faza akcji
  To jądro całej rozgrywki. To w tej fazie wydajemy dostępne kostki cywilne i militarne na rozwój naszej ekonomii, kultury i wszystkich dziedzin cywilizacji. Podczas fazy akcji kupujemy karty będące cudami, wielkimi przywódcami, technologiami pozwalającymi na budowanie nowych budynków i jednostek, bądź po prostu karty jednorazowego użytku dające nam surowce lub obniżające koszty budowy.

Moim zdaniem...

Cywilizacja Poprzez Wieki już od samego początku urzekła mnie możliwościami jakie daje ten tytuł. Ilość strategii i dróg jakimi można zdobyć zwycięstwo powoduje, że każda rozgrywka mimo tych samych kart, mimo tych samych epok... jest zupełnie inna. Z początku mogłoby się wydawać, że najważniejsze są budynki kultury... przecież to one dają "punkty zwycięstwa", jednak jak je budować jeśli mamy słabą ekonomię? A z drugiej strony po co budować i budować skoro możemy rozwinąć się militarnie, a naszą kulturę wprowadzać siłą i odbierać dorobek innej cywilizacji?

Wszystkie decyzje podjęte podczas rozgrywki są ważne, każda decyduje o drodze jaką obieramy i ostatecznym zwycięstwie. Losowość w Cywilizacji jest znikoma i ograniczona do losowego rozłożenia kart jakie się pojawiają... jednak pojawią się wszystkie, a sam tor jest na tyle długi, że za odpowiednią ilość akcji możemy zakupić każdą z nich.
Poza aspektem militarnym i czysto "przemysłowym" ważna jest również równowaga i obserwowanie naszego banku zasobów. Po co nam duża ilość kopalni jeśli nie budujemy i zasoby zalegają nam doprowadzając do korupcji? Bądź z drugiej strony nieodpowiednia ilość wyżywienia może spowodować również albo zaleganie surowców, bądź przeciwnie niemożliwość wykarmienia naszych obywateli i czasami ciężki do złamania zastój. Gra ciężko wybacza takiego typu potknięcia i jeśli zdarzy się ich więcej, możemy bardzo szybko znaleźć się w tyle.

Liczne cuda, przywódcy i ustroje dobrze oddają klimat rozgrywki gdzie czuć jak nasza "machina" napędza się i rozwija stając większa i większa... jednak to tyle. Nieco brak mi było na początku różnorodności pomiędzy cywilizacjami, cech które odróżniłyby jedną od drugiej. Na szczęście w dalszych etapach różnie te dzięki ogólnie dostępnym kartom są coraz bardziej widoczne.

Ostatecznie, moim zdaniem gra jest bardzo dobrą i wymagającą myślenia strategią pozwalającą obrać różne drogi do zwycięstwa. Jedyne czego mi w tym tytle brakowało to wspomniane wcześniej zróżnicowanie cywilizacji już od początku (nawet delikatne) oraz może... jeszcze więcej epok? To jednak spowodowałoby już rozrośnięcie gry do wielu godzin co mogłoby z kolei nużyć.

Plusy :  

• Wymaga myślenia i planowania (drobne błędy można zawsze naprawić... większe jednak trudniej)
• Bardzo ładna szata graficzna
• Dobra skalowalność (przy dwóch graczach tracimy jednak pakty które dodają dodatkowego smaku rozgrywce)
• Wiele dróg rozwoju powodujących zróżnicowanie pomiędzy cywilizacjami i odmienne ścieżki do zwycięstwa

Minusy : 

• Czasami może się dłużyć, szczególnie gdy ktoś zbyt długo zastanawia się nad podjęciem decyzji
• Wymaga nieco zbyt dużo miejsca, tory są bardzo ładne jednak pewnie mogłyby być mniejsze
• Trudna do początkowego opanowania zasad (ich tłumaczenie w zasadzie nie ma sensu, najlepiej rozegrać pierwszą rozgrywkę wedle Podręcznika)